Cổ tức là gì ? Tất cả những điều cần biết
Cổ tức là một phần lợi nhuận của doanh nghiệp được chia cho các cổ đông theo tỷ lệ cổ phần sở hữu. Cổ tức có thể được trả bằng tiền mặt, cổ phiếu hay tài sản khác.
Việc chia cổ tức là một quyết định quan trọng của ban lãnh đạo doanh nghiệp, bởi nó ảnh hưởng đến giá trị của cổ phiếu và sự hài lòng của các cổ đông.
Trong bài viết này, tôi sẽ phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định chia cổ tức, các loại cổ tức và các lợi ích và rủi ro của việc chia cổ tức.
Giá cổ phiếu sẽ điều chỉnh sau khi chia cổ tức , cách tính giá điều chỉnh như sau:
Công thức tính toán giá cổ phiếu khi điều chỉnh
P’ = ( P – C + P1*R1 + R2) / ( 1+R1+R2)
Trong đó
- P : là giá thị trường của cổ phiếu trước ngày điều chỉnh
- C: cổ tức bằng tiền mặt
- P1: Giá cổ phiếu bán khi phát hành thêm, bán ưu đãi cho cổ động hiện hữu
- R1: Tỉ lệ phát hành thêm ( %)
- R2: Tỉ lệ chia cổ tức bằng cổ phiếu ( tức cổ đông không cần bỏ thêm tiền
BẢNG TÍNH GIÁ ĐIỀU CHỈNH KHI CHIA CỔ TỨC
Vào bảng tính giá điều chỉnh tự động ở đây >>
Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định chia cổ tức
Theo lý thuyết giá trị hiện tại, giá trị của một cổ phiếu bằng tổng dòng tiền hiện tại và dòng tiền tương lai được chiết khấu về thời điểm hiện tại. Do đó, việc chia cổ tức sẽ làm giảm dòng tiền hiện tại của doanh nghiệp và tăng dòng tiền hiện tại của cổ đông.
Tuy nhiên, việc chia cổ tức cũng có thể ảnh hưởng đến dòng tiền tương lai của doanh nghiệp và cổ đông theo nhiều cách khác nhau. Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định chia cổ tức có thể được phân loại thành ba nhóm: yếu tố nội bộ, yếu tố bên ngoài và yếu tố thị trường
• Yếu tố nội bộ:
Bao gồm các yếu tố liên quan đến hoạt động kinh doanh và chiến lược của doanh nghiệp, như lợi nhuận, dòng tiền, dự án đầu tư, mức độ rủi ro và chi phí vốn.
Một doanh nghiệp có lợi nhuận cao và dòng tiền ổn định sẽ có khả năng trả cổ tức cao hơn một doanh nghiệp có lợi nhuận thấp và dòng tiền không ổn định
Một doanh nghiệp có nhiều dự án đầu tư hấp dẫn sẽ có xu hướng giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư, trong khi một doanh nghiệp có ít dự án đầu tư sẽ có xu hướng chia cổ tức để trả lại cho cổ đông.
Và một doanh nghiệp có mức độ rủi ro cao sẽ có chi phí vốn cao hơn một doanh nghiệp có mức độ rủi ro thấp. Do đó, một doanh nghiệp có mức độ rủi ro cao sẽ có khả năng trả cổ tức thấp hơn một doanh nghiệp có mức độ rủi ro thấp.
• Yếu tố bên ngoài:
Bao gồm các yếu tố liên quan đến môi trường kinh tế và pháp lý, như lãi suất, thuế, quy định và sự cạnh tranh. Một môi trường kinh tế khó khăn sẽ làm giảm lợi nhuận và dòng tiền của doanh nghiệp, do đó làm giảm khả năng trả cổ tức. Một môi trường kinh tế thuận lợi sẽ làm tăng lợi nhuận và dòng tiền của doanh nghiệp, do đó làm tăng khả năng trả cổ tức.
Một mức thuế cao trên cổ tức sẽ làm giảm khuyến khích cho việc chia cổ tức, trong khi một mức thuế thấp trên cổ tức sẽ làm tăng khuyến khích cho việc chia cổ tức.
Một quy định chặt chẽ về việc chia cổ tức sẽ làm giảm linh hoạt cho ban lãnh đạo trong việc quyết định chia cổ tức, trong khi một quy định lỏng lẻo về việc chia cổ tức sẽ làm tăng linh hoạt cho ban lãnh đạo trong việc quyết định chia cổ tức.
Một mức độ cạnh tranh cao trong ngành sẽ làm giảm lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp, do đó làm giảm khả năng trả cổ tức. Một mức độ cạnh tranh thấp trong ngành sẽ làm tăng lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp, do đó làm tăng khả năng trả cổ tức.
• Yếu tố thị trường:
Bao gồm các yếu tố liên quan đến hành vi và kỳ vọng của các nhà đầu tư, như thông tin, niềm tin, thái độ.
Một thông tin tích cực về kết quả kinh doanh hoặc triển vọng của doanh nghiệp sẽ làm tăng niềm tin và kỳ vọng của các nhà đầu tư về việc trả cổ tức.
Ngược lại, một thông tin tiêu cực về kết quả kinh doanh hoặc triển vọng của doanhnghiệp sẽ làm giảm niềm tin và kỳ vọng của các nhà đầu tư về việc trả cổ tức.
Một niềm tin cao về việc trả cổ tức sẽ làm tăng giá trị của cổ phiếu và sự hài lòng của cổ đông.
Ngược lại, một niềm tin thấp về việc trả cổ tức sẽ làm giảm giá trị của cổ phiếu và sự hài lòng của cổ đông. Một thái độ ưa thích cổ tức sẽ làm tăng nhu cầu cho các cổ phiếu có chia cổ tức cao.
Ngược lại, một thái độ không ưa thích cổ tức sẽ làm tăng nhu cầu cho các cổ phiếu có chia cổ tức thấp hoặc không chia cổ tức.
Các loại cổ tức
Có nhiều loại cổ tức khác nhau được phân biệt theo hình thức thanh toán, thời gian thanh toán và mức độ ổn định. Các loại cổ tức phổ biến nhất là:
• Cổ tức tiền mặt:
Là loại cổ tức được trả bằng tiền mặt cho các cổ đông theo tỷ lệ cố định hoặc biến động. Cổ tức tiền mặt có thể được trả hàng năm, hàng quý hoặc hàng tháng. Cổ tức tiền mặt là loại cổ tức phổ biến nhất và được ưa chuộng bởi các nhà đầu tư muốn có thu nhập ổn định từ việc sở hữu cổ phiếu.
• Cổ tức cổ phiếu:
Là loại cổ tức được trả bằng việc phát hành thêm cổ phiếu cho các cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ nhất định. Cổ tức cổ phiếu không làm giảm dòng tiền của doanh nghiệp, nhưng làm giảm giá trị của mỗi cổ phiếu do số lượng cổ phiếu tăng lên. Cổ tức cổ phiếu thường được sử dụng bởi các doanh nghiệp muốn duy trì hoặc tăng tỷ lệ chia cổ tức mà không làm giảm dòng tiền. Cổ tức cổ phiếu cũng có thể được ưa chuộng bởi các nhà đầu tư muốn gia tăng sở hữu cổ phiếu mà không phải bỏ thêm tiền mặt.
Các lợi ích và rủi ro của việc chia cổ tức
Việc chi trả cổ tức có thể mang lại nhiều lợi ích và rủi ro cho cả doanh nghiệp và cổ đông. Các lợi ích và rủi ro của việc chia cổ tức có thể được liệt kê như sau:
• Lợi ích cho doanh nghiệp:
Việc trả cổ tức có thể giúp doanh nghiệp gửi đi một thông điệp tích cực về kết quả kinh doanh và triển vọng của mình, làm tăng uy tín và niềm tin của các nhà đầu tư, khách hàng, nhà cung cấp và các bên liên quan. Việc làm này cũng có thể giúp doanh nghiệp duy trì hoặc tăng giá trị của cổ phiếu, làm hài lòng các cổ đông hiện hữu và thu hút các cổ đông mới. Việc chia cổ tức cũng có thể giúp doanh nghiệp thanh lý các tài sản không hiệu quả, giảm chi phí vốn và thuế, và tối ưu hóa cơ cấu tài chính.
• Rủi ro cho doanh nghiệp:
Việc trả cổ tức có thể làm giảm dòng tiền của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến khả năng thanh toán các khoản nợ và chi phí hoạt động. Việc trả cổ tức cũng có thể làm giảm khả năng tái đầu tư của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến sự phát triển và mở rộng của doanh nghiệp. Việc chia cổ tức cũng có thể làm giảm sự linh hoạt của ban lãnh đạo trong việc quản lý tài chính, ảnh hưởng đến sự thích ứng và đổi mới của doanh nghiệp.
• Lợi ích cho cổ đông:
Việc trả cổ tức có thể giúp cổ đông nhận được thu nhập ổn định từ việc sở hữu cổ phiếu, làm tăng khả năng thanh khoản và giá trị của cổ phiếu. Việc trả cổ tức cũng có thể giúp cổ đông tận dụng các cơ hội đầu tư khác, làm tăng sự đa dạng hóa và giảm rủi ro của danh mục đầu tư. Việc chia cổ tức cũng có thể giúp cổ đông tiết kiệm thuế, nếu mức thuế trên cổ tức thấp hơn mức thuế trên lợi nhuận tái đầu tư.
• Rủi ro cho cổ đông:
Việc chia cổ tức có thể làm giảm dòng tiền của cổ đông, ảnh hưởng đến khả năng tiêu dùng và tiết kiệm của họ. Việc trả cổ tức cũng có thể làm giảm khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến kỳ vọng và lợi nhuận của cổ đông. Việc trả cổ tức cũng có thể làm tăng thuế cho cổ đông, nếu mức thuế trên cổ tức cao hơn mức thuế trên lợi nhuận tái đầu tư.
Xem thêm : Điều 135 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về trả cổ tức như sau
